Skip to content

Olimpiada Biologiczna

KTO MOŻE BRAĆ UDZIAŁ W OLIMPIADZIE ?

Uczestnikiem olimpiady biologicznej, może zostać każdy uczeń 4 lub 5 letniego Liceum Ogólnokształcącego, szkoły branżowej I i II stopnia, jak również uczniowie klas ponadgimnazjalnych prowadzonych w szkołach podstawowych. Co ciekawe, jeśli jesteś uczniem szkoły podstawowej i masz indywidulany tok nauczania to także możesz wziąć udział w olimpiadzie biologicznej. Olimpiada z biologii zawiera 3 etapy, a mianowicie:

– etap szkolny i okręgowy – składające się z egzaminu pisemnego,
– etap centralny – składający się z części praktycznej, egzaminu pisemnego i w końcu obrony pracy przed komisją.


JAK PRZEBIEGAJĄ POSZCZEGÓLNE ETAPY?

Etap szkolny i okręgowy:
Uczestnicy Olimpiady w dwóch pierwszych etapach, a więc szkolnym i okręgowym, mają za zadanie rozwiązanie egzaminu pisemnego. Zagadnienia na tych etapach obejmują zakres zarówno nowej jak i starej podstawy programowej. W przypadku etapu szkolnego 80% punktów odpowiada ocenie 5, na etapie okręgowym natomiast, 80% z testu to ocena 6.


Harmonogram Olimpiady Biologicznej wygląda w następujący sposób:

– etap szkolny – odbywa się w pierwszą lub drugą sobotę października.
– etap okręgowy – odbywa się w sobotę w drugiej połowie stycznia.

Regulamin Olimpiady biologicznej nie precyzuje dokładnie z ilu pytań powinny składać się egzaminy pisemne, na chwilę obecną powinno to być 50% zadań zamkniętych. Wyniki etapu szkolnego ogłaszane są natomiast 31 października. Następnie do etapu okręgowego przechodzi połowa uczestników, którzy osiągnęli jak najwyższe wyniki na etapie szkolnym. Nie jest to jednak więcej jednak niż 600 uczniów (dodatkowo mogą zostać zakwalifikowani uczniowie z takim samym wynikiem co osoba na 600 miejscu). Do etapu centralnego natomiast dostaje się już tylko około 70 uczestników z etapu okręgowego.

W tym miejscu chcielibyśmy was zachęcić do zapoznania się z testami z poprzednich edycji olimpiady, które są dostępne pod adresem: https://www.olimpbiol.pl/index.php/zadania/


Etap centralny:

Ostatni etap – etap centralny składa się już z trzech części, są to część: praktyczna, pisemna i ustna. Wiedza potrzebna na tym etapie bez wątpienia wykracza już ponad podstawę programową. Pierwszy dzień tego etapu to nic innego jak część praktyczna. Osoby zakwalifikowane do tego etapu wykonują praktyczne zadania jak np. sekcja bezkręgowca czy też ryby. Tego dnia uczestnicy wykonują także obliczenia statystyczne lub doświadczenia z wykorzystaniem sprzętu laboratoryjnego. (Szczegółowo zostało to przedstawione w regulaminie Olimpiady Biologicznej. Także na stronie Olimpiady, w zakładce informatory, znajdziecie zagadnienia pomocne w przygotowaniu się do tego etapu). Zachęcamy do zapoznania się z owym regulaminem: http://www.olimpbiol.pl/index.php/regulamin/.

Drugiego dnia etapu centralnego – zaplanowane są dwie części pisemna i ustna. Ponowie zaznaczymy tutaj, że regulamin OB określa, że zakres wymaganej wiedzy na tym etapie wykracza ponad podstawę programową, jak również, że większość zadań na etapu centralnego to zadania zamknięte.

Ostatnią już częścią tego etapu jest część ustna polegająca nie na niczym innym, jak na obronie Twojej pracy przed komisją. Podczas obrony uczestnicy rozmawiają z komisją na temat przeprowadzonych badań swojej pracy. W tej części możesz także odnieść się do uwag jakie otrzymałeś w recenzji pracy oraz możesz przedstawić dodatkowe materiały, które zebrałeś w trakcie prowadzonych badań.

Finalistą Olimpiady Biologicznej zostaje każdy uczestnik etapu centralnego, który uzyskał co najmniej 50% punktów ze wszystkich 3 części tego etapu.

Laureatem może zostać 25 finalistów, którzy osiągnęli najwyższe wyniki. Laureatów Olimpiady dzielimy na 3 stopnie. Kolejno laureaci I stopnia: 5 najlepszych uczestników, laureaci II stopnia to finaliści z miejsc od 6 do 15 i w końcu laureaci III stopnia to finaliści z miejsc od 16 do 25.


Jaki tytuł trzeba mieć, aby uzyskać 100 % na maturze z biologii?

Jeśli ukończysz Olimpiadę Biologiczną z tytułem laureata lub finalisty Olimpiady Biologicznej otrzymujesz 100% z matury rozszerzonej z biologii, co skutkuje tym, że zostajesz całkowicie zwolniony z egzaminu maturalnego z tego przedmiotu.  Ponadto daje Ci to dodatkowe plusy w momencie rekrutacji na studia wyższe (w zależności od wymagań uczelni).


PRACA BADAWCZA – JAK NAPISAĆ ?

Praca badawcza jest bez wątpienia jednym z najbardziej pracochłonnych detali dotyczących Olimpiady Biologicznej. Polega ona bowiem na przeprowadzeniu oraz opracowaniu własnych badań. Poniżej przedstawimy wam po krótce harmonogram podstawowych etapów tworzenia, a także oceny pracy badawczej.

1 czerwca do 30 września –jest to czas na wybranie i zgłoszenie tematu Twojej pracy badawczej. Istotnym jest tutaj by od razu z tematem pracy określić sobie cały plan badania, by nie okazało się, że temat Twojej pracy nie jest spójny z wykonywanymi badaniami, oczywiście pomożemy Ci w tym. Kolejno, co najmniej na dzień przed etapem szkolnym – czas na korektę tematu. (W przypadku, jeśli nie został on zaakceptowany, a więc był niezgodny z regulaminem OB). Następnie od czasu ogłoszenia wyników etapu szkolnego, a więc koniec października, do około pierwszego tygodnia stycznia – czas na wykonanie oraz przesłanie przez Ciebie pracy badawczej. (Badania te możesz wykonać sobie także wcześniej). Przynajmniej na 1-2 dni w drugiej połowie stycznia masz czas na ewentualne poprawki formalne pracy, w przypadku, jeżeli komisja będzie miała jakieś zastrzeżenia (np. zły format pracy). Kolejno, jeśli uczestnik zakwalifikuje się do etapu centralnego, to w kwietniu, minimum na tydzień przed tym etapem otrzymasz od komisji na Twój e – mail recenzje pracy. Od owej recenzji nie masz formalnego odwołania, gdyż jak wspominaliśmy masz prawo do obrony przed komisją na etapie centralnym. Pamiętaj także, że jako uczestnik Olimpiady w razie wątpliwości, co do zgodności tematyki pracy z regulaminem OB., masz Ci prawo konsultacji z właściwym Komitetem Okręgowym. Każdy udział w etapach Olimpiady Biologicznej wiąże się z koniecznością wykonania nowej pracy badawczej, a innymi słowy, nie można dwukrotnie startować zgłaszając tę samą pracę.

Szczegółowy harmonogram znajdziecie pod linkiem: http://www.olimpbiol.pl/wpcontent/uploads/2020/12/Harmonogram-2019-2022-COVID-19.pdf


PRZYKŁADOWE PRACE BADAWCZE

Przedstawiamy kilka wyróżnionych prac Olimpiady Biologicznej.

Temat pracy: Wpływ stężenia NaCl na kiełkowanie, tempo listnienia oraz zdolność do pobierania wody przez rośliny, na podstawie pieprzycy siewnej (Lepidium sativum L.), lipy drobnolistnej (Tilia. Cordata Mill.) oraz goździków ogrodowych (Dianthus cariophyllus L.).

Link do oryginalnej wersji pracy: https://biologhelp.pl/sites/default/files/artykuly/zalaczniki/wplyw-nacl-na-rzezuche-lipe-gozdziki.pdf

Recenzja pracy 1: https://biologhelp.pl/sites/default/files/artykuly/zalaczniki/praca_badawcza_22_-_recenzja_1.pdf

Recenzja pracy 2: https://biologhelp.pl/sites/default/files/artykuly/zalaczniki/praca_badawcza_22_-_recenzja_2.pdf

Temat pracy: Wpływ wybranych ekstraktów roślinnych na skuteczność́ dezynsekcji Karaczana tureckiego. Shelfordella lateralis

Wersja oryginalna pracy: https://biologhelp.pl/sites/default/files/artykuly/zalaczniki/wplyw_ekstraktow_roslinnych_na_karaczana_tureckiego_-_praca_badawcza_z_olimpiady_biologicznej.pdf

Recenzja pracy 1: https://biologhelp.pl/sites/default/files/artykuly/zalaczniki/wplyw_ekstraktow_roslinnych_na_karaczana_tureckiego_-_recenzja_1.pdf

Recenzja pracy 2: https://biologhelp.pl/sites/default/files/artykuly/zalaczniki/wplyw_ekstraktow_roslinnych_na_karaczana_tureckiego_-_recenzja_2.pdf


Z CZEGO KORZYSTAĆ W CZASIE PRZYGOTOWAŃ ?

Gorąco polecamy i zachęcamy do zapoznania z naszą ofertą przygotowującą do olimpiady biologicznej. 

Ponadto odsyłamy do literatury dołączając wam kilka linków, które na pewno będą pomocne w przygotowaniu do Olimpiady – według listy podanej w regulaminie Olimpiady Biologicznej. Wszystkie poniżej książki posiadamy oraz zawsze służymy pomocom pożyczając je uczniom w trakcie ich przygotowań. W przypadku uczniów uczęszczających na zajęcia online pomagamy w znalezieniu biblioteki pedagogicznej z odpowiednimi książkami lub przesyłamy e-booki.


Podręczniki biologii ogólnej:

– Biologia, E.P. Solomon, R.L. Berg, D.W. Martin, wyd. Multico
– Biologia, N.A. Campbell, J.B. Reece, wyd. REBIS
– Biologia, Jedność i różnorodność, Wydawnictwo Szkolne PWN, wyd. PWN
– Podręczniki do biologii zgodne z obowiązującą podstawą programową


Podręczniki i monografie specjalistyczne:

– Seria Krótkie wykłady, wyd. PWN
– Botanika t.1 i 2, A. i J. Szweykowscy, wyd. PWN
– Podstawy biologii komórki t. 1 i 2, B. Alberts (red.), wyd. PWN
– Genomy, T. Brown, wyd. PWN
– Biochemia, J.M. Berg, L. Stryer, wyd. PWN
– Fizjologia roślin, J. Kopcewicz, S. Lewak, wyd. PWN
– Fizjologia zwierząt, K.Schmidt-Nielsen, wyd. PWN
– Fizjologia człowieka w zarysie, W.Z. Traczyk, wyd. Lekarskie PZWL
– Ewolucja, D. Futuyma, wyd. Wydawnictwa UW Życie i ewolucja biosfery, J. Weiner, wyd. PWN
– Dzieje życia na Ziemi (wydanie III), J. Dzik, wyd. PWN
– Anatomia i histogeneza roślin naczyniowych, Z. Hejnowicz, wyd. PWN
– Podstawy biotechnologii, C. Ratledge, B. Kristiansen, wyd. PWN
– Podstawy biologii molekularnej, L.A. Allison, wyd. Wydawnictwa UW
– Zarys parazytologii ogólnej, K. Niewiadomska, T. Pojmańska, B. Machnicka, A. Czubaj, wyd. PWN
– Ekologia molekularna, J.R. Freeland, wyd. PWN
– Genetyka zwierząt, K.M. Charon, M. Świtoński, wyd. PWN
– Genetyka molekularna, P. Węgleński, wyd. PWN
– Biologia molekularna w medycynie, elementy genetyki klinicznej, J. Bal, wyd. PWN
– Cytobiochemia, Biochemia niektórych struktur komórkowych, L. Kłyszejko-Stefanowicz, wyd. PWN
– Biologiczne mechanizmy zachowania się ludzi i zwierząt, B. Sadowski, wyd. PWN
– Ekologia, eksperymentalna analiza rozmieszczenia i liczebności, C.J. Krebs, wyd. PWN
– Ekologia roślin, bioróżnorodność, ochrona przyrody i ochrona środowiska, K. Falińska, wyd. PWN
– Podstawy biologii roślin, J. Kopcewicz, wyd. PWN
– Biologiczne podstawy ochrony przyrody, A.S. Pullin, wyd. PWN
– Ekologia ewolucyjna, A. Łomnicki, wyd. PWN
– Biologia systemów, strategia działania organizmu żywego, L. Konieczny, I. Roterman, P. Spólnik, wyd. PWN
– Mikrobiologia. Różnorodność, chorobotwórczość i środowisko, A.A. Salyers, D.D. Whitt, wyd. PWN
– Podstawy wirusologii molekularnej, A. Piekarowicz, wyd. PWN
– Immunologia, podstawowe zagadnienia i aktualności, W. Lasek, wyd. PWN
– Immunologia, J. Gołąb, M. Jakóbisiak, W. Lasek, T. Stokłosa, wyd. PWN
– Immunologia, D. Male, J. Brostoff, D. B. Roth., I. Roitt, wyd. Urban & Partner
– Ćwiczenia z biologii rozwoju zwierząt, M. Maleszewski, wyd. Wydawnictwa UW
– Ćwiczenia z biochemii, L. Kłyszejko-Stefanowicz, wyd. PWN


Atlasy i klucze do oznaczania organizmów:

– Dendrologia, W. Seneta, J. Dolatowski, wyd. PWN
– Ptaki w Polsce, A. Kruszewicz, wyd. Multico
– Grzyby, M. Snowarski, wyd. Multico
– Owady Polski, M.W. Kozłowski, wyd. Multico
– Atlas zwierząt chronionych, H. Garbarczyk, M. Garbarczyk, wyd. Multico
– Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, L. Rutkowski, wyd. PWN
– Atlas roślinności lasów, L. Witkowska-Żuk, wyd. Multico
– Seria wydawnicza Flora Polski – wydawnictwo Multico
– Seria wydawnicza Fauna Polski – wydawnictwo Multico
– Seria wydawnicza Przewodnik entomologa – wydawnictwo Multico
– Seria Przewodnik Collinsa: Ptaki, Drzewa – wydawnictwo Multico
– Obserwowanie ptaków, Fotografowanie ptaków – wydawnictwo Multico


Inne:

– Przewodnik do pisania i prezentowania przyrodniczych prac naukowych, J. Wejner, wyd. PWN
– Wprowadzenie do statystyki dla przyrodników, A. Łomnicki, wyd. PWN
– Obliczenia biochemiczne, A. Zgirski, R. Gondko, wyd. PWN
– Podstawy technik mikroskopowych, J.A. Litwin, M. Gajda, wyd. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
– Mózg a zachowanie, T. Górska, A. Grabowska, J. Zagrodzka, wyd. PWN
– Jak uczy się mózg, M. Spitzer, wyd. PWN i Dolnośląska Szkoła Wyższa Edukacji TWP
– Dzieje nauki – nauki ścisłe i przyrodnicze, Wydawnictwo Szkolne PWN
– Zielnik i zielnikoznawstwo, J. Drobnik, wyd. PWN

Ask ChatGPT
Set ChatGPT API key
Find your Secret API key in your ChatGPT User settings and paste it here to connect ChatGPT with your Tutor LMS website.