Skip to content

Konkurs kuratoryjny – Chemia

1. CZYM JEST KONKURS KURATORYJNY DLA KOGO JEST PRZEZNACZONY?

Konkurs kuratoryjny to konkurs organizowany przez Kuratorium Oświaty danego województwa na terenie Polski. Ministerstwo Oświaty nie określa zasad takich konkursów ani wymiaru nagród, wszystko leży w rękach władz terytorialnych, dlatego dobrze jest zapoznać się z regulaminami konkursów. Zapraszamy zatem do zapoznania się z regulaminem konkursu kuratoryjnego z chemii na terenie województwa podkarpackiego: https://www.ko.rzeszow.pl/_wp/wp-content/uploads/2020/03/chemia_2020-2021.pdf

W konkursie kuratoryjnym udział mogą brać uczniowie szkół podstawowych od 4 do 8 klasy. Uczestnicy konkursu powinni wykazać się wiedzą i umiejętnościami obejmującymi i poszerzającymi treści podstawy programowej kształcenia ogólnego.


2. ZYM SIĘ RÓŻNI KONKURS PRZEDMIOTOWY PD TEMATYCZNEGO?

Konkursy kuratoryjne dzielą się na przedmiotowe i tematyczne. Konkursy przedmiotowe obejmują swoim zakresem całą wiedzę wymaganą w podstawie programowej z danego przedmiotu oraz dodatkowe obszary wiedzy z danego przedmiotu, zazwyczaj są to elementy podstawy programowej z pierwszej klasy szkoły średniej. Te dodatkowe wymagania dochodzą dopiero od etapu rejonowego.

Konkursy tematyczne obejmują zazwyczaj przedmioty, z których nie pisze się później egzaminu ósmoklasisty (informatyka, religia) i materiał na nich wymagany obejmuje dany temat. Te drugie są niższe rangą i dają mniejsze uprawnienia, ale przez to konkurencja tam jest mniejsza.


3. ETAPY KONKURSU KURATORYJNEGO Z CHEMII ORAZ ICH ZAKRES
:

Konkurs kuratoryjny z chemii jest 3 etapowy:

I. ETAP SZKOLNY – obejmuje treści nauczania sformułowane w wymaganiach szczegółowych podstawy programowej przedmiotu chemia dla szkoły podstawowej, na drugim etapie kształcenia.

1. Substancje i ich właściwości.
2. Wewnętrzna budowa materii.
3. Reakcje chemiczne.
4. Tlen, wodór i ich związki chemiczne. Powietrze.
5. Woda i roztwory wodne.
6. Wodorotlenki i kwasy.

WAŻNE – w treści wykraczającej poza podstawę programową musisz umieć wskazać utleniacze i reduktory w prostych reakcjach chemicznych; rozwiązać zadania z wykorzystaniem czasu połowicznego rozpadu; a także zapisać równania naturalnych przemian promieniotwórczych α, β.

II. ETAP REJONOWY obejmuje wymagana dotyczące etapu szkolnego oraz treści nauczania wymienione w Podstawie programowej przedmiotu chemia dla szkoły podstawowej na drugim etapie.

  1. Sole
  2. Związki węgla z wodorem – węglowodory

W treściach wykraczających poza podstawę programową musisz umieć:

– podać nazwy zwyczajowe i systematyczne oraz wzory wybranych surowców mineralnych (wapień, gips, krzemionka, proste hydraty) i ich właściwości;
– podać cząsteczkowy, jonowy i jonowy skrócony zapis reakcji zachodzących w roztworach wodnych;
– zapisać schemat ciągu przemian na podstawie słownego opisu obserwacji lub równań reakcji i odwrotnie;
– zapisać równania reakcji na podstawie schematu ciągu przemian lub opisu słownego;
– wymienić właściwości chemiczne węglowodorów oraz zna metody ich otrzymywania;
– zapisać równania reakcji ilustrujące otrzymywanie i właściwości chemiczne węglowodorów (w tym reakcje substytucji, addycji i eliminacji);
– określić rzędowość atomów węgla;
– narysować przykładowe izomery szkieletowe węglowodorów alifatycznych, podaje nazwy systematyczne tych związków;
–  narysować przykładowe izomery położenia podstawnika fluorowcopochodnych węglowodorów, podaje nazwy systematyczne tych związków;
– zdefiniować pojęcie mola, masy molowej, objętości molowej gazów w warunkach normalnych;
– wykonać obliczenia związane z:

a)  pojęciem mola i masy molowej;
b)  objętoścį molową gazów w warunkach normalnych;
c)  ustalaniem gęstości wybranych gazów w warunkach normalnych;
d)  stężeniem procentowym i molowym roztworów;
e)  procesami, w których występują̨ niestechiometryczne ilości substratów;
f)  ustalaniem wzorów empirycznych i rzeczywistych węglowodorów.

III. ETAP WOJEWÓDZKI – obejmuje wymagana dotyczące etapu rejonowego oraz treści nauczania wymienione w Podstawie programowej przedmiotu chemia dla szkoły podstawowej na drugim etapie kształcenia

1.Pochodne węglowodorów.
2.Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym.

W treściach wykraczających poza podstawę programową musisz umieć:
– zapisać odpowiednie równania reakcji charakterystycznych dla kwasu metanowego i innych kwasów karboksylowych (w tym wyższych kwasów tłuszczowych);
– rozróżnić cukry (glukoza, fruktoza, sacharoza) od sacharozy na podstawie próby Tollensa i próby Trommera;
– zapisać równania reakcji hydrolizy estrów i złożonych węglowodanów, identyfikować reakcję hydrolizy wśród innych typów reakcji;
– wykonać obliczenia związane z ustalaniem wzorów związków organicznych na podstawie danych wynikających z reakcji spalania lub reakcji charakterystycznych dla danej grupy związków chemicznych.;
– zbilansować równania reakcji utleniania i redukcji w formie cząsteczkowej;
– zinterpretować informacje z szeregu aktywności metali, wykonać obliczenia związane z wypieraniem metali mniej aktywnych przez metale bardziej aktywne z roztworów ich soli.


4. PRZYKŁADOWE TESTY KONKURSU KURATORYJNEGO Z CHEMII

Przykładowe archiwalne testy konkursu kuratoryjnego z chemii wraz z odpowiedziami zajdziecie na przykład na stronie rzeszowskiego Kuratorium Oświaty: https://www.ko.rzeszow.pl/dla-dyrektora-i-nauczyciela/konkursy-przedmiotowe/zadania-i-klucze-odpowiedzi-z-biezacego-roku-szkolnego-i-lat-poprzednich/#more-245


5. MATERIAŁY Z KTÓRYCH WARTO SKORZYTAĆ

LITERATURA:
Podręczniki, zeszyty ćwiczeń, zbiory testów i zadań, książki pomocnicze dopuszczone do użytku szkolnego przez MEN dla uczniów szkoły podstawowej, m. in.:

  1. Teresa Kulawik, Maria Litwin, Szarota Styka–Wlazło: „Chemia w zadaniach i przykładach. Zbiór zadań dla klas 7 i 8 szkoły podstawowej” Warszawa, Nowa Era 2017.
  2. Podręczniki do nauczania chemii w szkole podstawowej wyd. Operon, Nowa Era, WSiP, Oficyna Edukacyjna K. Pazdro.
  3. Krzysztof Pazdro, Maria Koszmider: „Chemia w szkole podstawowej 900 zadań – od łatwych do trudnych” Warszawa, Oficyna Edukacyjna Krzysztof Pazdro 2017.
  4. Anna Rygielska: „Zadania dla uczestników konkursów chemicznych”, Oficyna Wydawnicza K. Pazdro, 2014.
  5. Praca zbiorowa: „Zadania z konkursów chemicznych dla gimnazjalistów”, wydawnictwo Tutor 2013.
  6.  
Ask ChatGPT
Set ChatGPT API key
Find your Secret API key in your ChatGPT User settings and paste it here to connect ChatGPT with your Tutor LMS website.